Brak zęba po jednej stronie luki lub jego zły stan często uniemożliwia zastosowanie tradycyjnego mostu protetycznego. W takich sytuacjach rozwiązaniem jest most jednobrzeżny, który opiera się tylko na jednym, zdrowym zębie filarowym. Sprawdź szczegóły w artykule i zobacz, kiedy zdecydować się na most protetyczny na jednym filarze.
Czym jest most protetyczny na jednym filarze?
Most protetyczny to stałe rozwiązanie stomatologiczne, które uzupełnia lukę po utraconych zębach. Jego stabilność gwarantują zęby filarowe – zdrowe zęby pacjenta graniczące z ubytkiem, które po oszlifowaniu stają się oparciem dla całej konstrukcji. Jego szczególnym wariantem jest most protetyczny na jednym filarze, nazywany także mostem jednobrzeżnym.
W przeciwieństwie do tradycyjnych mostów wersja jednobrzeżna opiera się tylko na jednym zębie filarowym. Jego budowa to dwie połączone korony: filarowa, którą cementuje się na oszlifowanym zębie, oraz przęsło odtwarzające utracony ząb. Z tego powodu takie rozwiązanie stosuje się głównie w przedniej części uzębienia, gdzie siły zgryzowe są mniejsze, a kluczową rolę odgrywa estetyka.
Jakie są wskazania do zastosowania mostu na jednym filarze?
Most protetyczny na jednym filarze stosuje się po indywidualnej ocenie, gdy jest to optymalne lub jedyne dostępne rozwiązanie do uzupełnienia braku pojedynczego zęba.
Najczęstszym wskazaniem jest brak zęba, gdzie z jednej strony luki znajduje się zdrowy, mocny ząb, a z drugiej brakuje odpowiedniego oparcia (np. z powodu braku kolejnego zęba, jego złego stanu czy niekorzystnego nachylenia). Ząb filarowy musi być w nienagannej kondycji, ponieważ to on przejmuje całość obciążeń.
Koszt mostu protetycznego na jednym filarze
Koszt mostu protetycznego na jednym filarze jest zazwyczaj niższy niż w przypadku tradycyjnego rozwiązania, ponieważ obejmuje dwa punkty protetyczne zamiast co najmniej trzech. Cena za dwupunktowy most jednobrzeżny mieści się zazwyczaj w przedziale 3000–5000 zł, jednak na ostateczną kwotę wpływają takie czynniki jak użyte materiały (np. mosty pełnoceramiczne są droższe od tych na podbudowie metalowej) oraz lokalizacja i renoma kliniki. Przed podjęciem decyzji zawsze warto poprosić o szczegółowy kosztorys.
Materiały używane do budowy mostów protetycznych
Wybór materiału decyduje o trwałości, funkcjonalności i estetyce mostu. Decyzję o jego rodzaju stomatolog podejmuje wspólnie z pacjentem, biorąc pod uwagę lokalizację braku zębowego, oczekiwany efekt oraz budżet.
Najpopularniejsze rozwiązania to:
- Mosty pełnoceramiczne: zazwyczaj wykonane na podbudowie z tlenku cyrkonu, są najbardziej estetycznym rozwiązaniem. Wiernie naśladują naturalny wygląd zębów pod względem koloru i przezierności, a ich pełna biokompatybilność eliminuje ryzyko alergii.
- Mosty porcelanowe na podbudowie metalowej: klasyczne i bardzo wytrzymałe rozwiązanie, w którym metalowy rdzeń (najczęściej ze stopu chromo-kobaltowego) pokrywany jest warstwami porcelany. Zapewniają one bardzo dobrą estetykę, chociaż ich mankamentem może być ryzyko prześwitywania metalu przy linii dziąseł.
- Mosty tymczasowe: wykonywane z akrylu lub kompozytu, służą do tymczasowego zabezpieczenia oszlifowanego zęba, podczas gdy w laboratorium protetycznym powstaje most ostateczny.
Higiena mostu protetycznego – jak dbać o most na jednym filarze?
Prawidłowa i regularna higiena jest kluczowa dla wieloletniej trwałości mostu. Wymaga ona nieco więcej zaangażowania niż dbanie o naturalne zęby, a najważniejsze jest czyszczenie przestrzeni pod przęsłem.
Oto najważniejsze zasady:
- Dokładne szczotkowanie: należy szczotkować zęby i most minimum dwa razy dziennie, używając do tego miękkiej szczoteczki oraz pasty o niskim współczynniku ścieralności (RDA) , aby nie uszkodzić powierzchni porcelany.
- Czyszczenie przestrzeni pod przęsłem: do czyszczenia tej przestrzeni należy używać specjalistycznych nici dentystycznych (np. superfloss z usztywnioną końcówką) lub irygatora, aby skutecznie usuwać resztki pokarmu i płytkę bakteryjną spomiędzy przęsła a dziąsła.
- Płukanie jamy ustnej: warto również stosować antybakteryjnych płynów do płukania ust, które pomagają ograniczyć rozwój szkodliwych drobnoustrojów w całej jamie ustnej.
- Regularne wizyty kontrolne: niezbędne są regularne wizyty u stomatologa – co najmniej raz w roku w celu kontroli stanu mostu i zęba filarowego oraz co 6 miesięcy na profesjonalną higienizację (skaling i piaskowanie).
Rodzaje mostów protetycznych – co musisz wiedzieć przed wyborem?
Poza mostem jednobrzeżnym stomatologia oferuje także inne rodzaje uzupełnień, dobierane do indywidualnej sytuacji pacjenta, jego oczekiwań i budżetu. Do głównych typów należą:
- Mosty konwencjonalne (dwubrzeżne): to najpopularniejsze, klasyczne rozwiązanie, które opiera się na co najmniej dwóch zębach filarowych umiejscowionych po obu stronach luki. Podobnie jak inne mosty, wykonuje się je z porcelany na metalu lub w wersji pełnoceramicznej.
- Mosty jednobrzeżne (mosty protetyczne na jednym filarze): rozwiązanie omówione w tym artykule, stosowane do uzupełniania pojedynczych braków zębowych, głównie w strefie estetycznej (przedniej).
- Mosty adhezyjne (typu Maryland): minimalnie inwazyjna alternatywa, w której przęsło mocuje się do sąsiednich zębów za pomocą specjalnych „skrzydełek” (adhezyjnych) z kompozytu lub metalu, co pozwala uniknąć intensywnego szlifowania zębów filarowych.
- Mosty na implantach: to najnowocześniejsze rozwiązanie, ponieważ nie wymagają szlifowania zdrowych, sąsiednich zębów. Konstrukcja mostu opiera się na implantach – tytanowych wszczepach, które integrują się z kością i pełnią funkcję sztucznych korzeni.